π. Αναστάσιος Μπαστούνης

17 Νοεμβρίου 2008

«Κυνήγι μαγισσών»

Από την εποχή της ακμής της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ακόμα (του λεγόμενου Βυζαντίου) η ορθοδοξία αποτελούσε ένα από τα πιο ζωντανά κύτταρα της ελληνικής ταυτότητας. Κι ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη με τον καθολικισμό πέρασε μέσα από τη σκοτεινή δίνη της Ιεράς Εξέτασης, ο Βυζαντινός και Νεοελληνικός Πολιτισμός τέτοιου είδους μεσαίωνα δεν βίωσε ποτέ· μάγισσες δεν κυνήγησε, ούτε έκαψε ποτέ. Αντιθέτως αν κάτι κυνή­γη­σε, αυτό ήταν η γνώση, η οποία θα οδηγούσε στην αφύπνιση του Γένους από τον τουρκικό ζυγό... Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, το Κρυφό σχολειό και οι μεγάλοι δάσκαλοι του γένους, όπως ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο Νικηφόρος Θεοτόκης, ο Άνθιμος Γαζής και πολλοί άλλοι ακόμα κινήθηκαν προς την ίδια κατεύθυνση.

Μέσα σε αυτό το κλίμα υπήρξαν κι εκείνες οι μορφές, που πλήρωσαν με τη ζωή τους το σχήμα (ράσο) που έφεραν... Ο Πατριάρχης Κωνσταντι­νου­πό­λεως Γρηγόριος Ε’ απαγχονίστηκε από τους Τούρκους ανήμερα του Πάσχα του 1821, ενώ ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος αρνήθηκε με αυτοθυσία να διαφύγει με τη βοήθεια γαλλικού πλοίου από τη Σμύρνη κατά τις τραγικές εκείνες ώρες της Μικρασιατικής καταστροφής. Έτσι μαζί με πλήθος άλλων πό­τισε με το αίμα του τη Μικρασιατική γη, καθώς βασανίστηκε φρικτά και σφαγιάστηκε από τον τουρκικό όχλο. Το πρότυπό του –όπως και αμέτρητων άλλων ακόμα– διανθίζει τις σελίδες της Ιστορίας, αλλά και των συναξαρίων.
Ωστόσο το έργο της Εκκλησίας στο σύ­νο­λό του είναι σημαντικό και αξιοθαύ­μαστο, αλλά σπάνια γνωστό, μιας και στερεί­ται διαφή­μισης και τυμπανοκρουσιών, ενώ στηρί­ζεται αποκλειστικά στο περίσσευμα καρ­διάς κλήρου και πιστών. Βεβαίως, συχνά γίνεται λόγος για βαρύγδουπα σκάνδαλα με πρωταγω­νι­στές αρχι­ερείς, ιερείς και γενικά πρόσωπα σεβαστά στο χώρο της Εκκλησίας! Και τότε είναι που κανάλια, έντυπα, τα ΜΜΕ στο σύνολό τους, πέφτουν με μανία κι «ενθουσιασμό» πάνω στην είδηση και σαν σε παροξυσμό, επιδίδονται σε ένα ξέφρενο παραλήρημα εναντίον της Εκκλησίας· ένα άλλο κυνήγι «μαγισσών»... Και το γαϊτανάκι αρχίζει· η μία «αποκάλυψη» διαδέχεται την άλλη· συμπεράσματα εξάγονται, συχνά δίχως αποδείξεις και οπωσδήποτε πριν την ώρα τους...
Σε κάθε περίπτωση οι «αμερόληπτοι» τηλεπαρουσιαστές-δικαστές φαίνεται να κρίνουν τις καταστάσεις με τα δικά τους εκάστοτε μέτρα και σταθμά... Αδιαφορούν ή συχνότερα αποσιωπούν το υπεράνθρωπο έργο της Εκκλησίας, ενώ συγχρόνως σπεύδουν να καταγράψουν και να επικρίνουν ο,τιδήποτε έχει τη «μυρωδιά» σκανδάλου με αποκαλύψεις κάθε φορά κατά το «δοκούν» και το συμφέρον τους. Μια τέτοια στάση, εκ μέρους τους, ωστόσο, δε μπορεί να εκληφθεί ως αναντίρρητη αλήθεια· ίχνος αλήθειας ίσως... Πάντως, επ’ ουδενί ως αλήθεια.
Αναντίρρητη αλήθεια αποτελεί το γεγονός ότι Εκκλησία δεν είναι μόνο οι ιερείς, αλλά και το Χριστεπώνυμο πλήρωμα· ο λαός! Καμιά Θεία Λειτουργία δεν δύναται να πραγματοποιηθεί και να ολοκληρωθεί, χωρίς τη λαϊκή συμμετοχή! Χρειάζεται η ουσιαστική παρουσία, τόσο του ιερέα, όσο και του πιστού... Γιατί ο πιστός οφείλει να ελέγχει τα συμβαίνοντα εντός της ενορίας του αλλά και να προσεύχεται θερμά για τους ιερείς του, όπως κι εκείνοι κάνουν γι’ αυτόν στο φρικτό θυσιαστήριο. Το να τους πετροβολεί με την πρώτη ευκαιρία, συχνά μάλιστα χωρίς αποδείξεις, αποτελεί στάση ενδεικτική ανευθυνότητας, στρουθοκαμηλισμού και φαρισαϊσμού, μιας και ψεγάδια, που για τους περισσότερους ανθρώπους θεωρούνται «πταίσματα», προσάπτονται ως βαρύ αμάρτημα στις πλάτες του «παπά»...
Αν κάποιος γνωρίζει, έχει δει με τα μάτια του αμάρτημα ιερέως και πιστεύει πως δεν αγιάζεται από αυτόν, τι πρέπει να κάνει;
Αν κάποιος γνωρίζει αμάρτημα κάποιου ιερέως πρέπει να το αναγγείλει στον Αρχιερέα, ώστε να το εξετάσει. Έτσι επιτάσσει ο Μ. Βασίλειος. Δεν πρέπει να νομίζει πως ο ιερέας αυτός είναι ανίερος πριν αποφασίσει η Εκκλησία. Αφού λοιπόν ο ιερέας δεν εμποδίζεται από τη συνείδησή του, δεν πρέπει ο άνθρωπος να τον αποστρέφεται ή να τον εμποδίζει να ιερουργεί. Εκείνος ο οποίος γνωρίζει το αμάρτημα του ιερέως, ας αφήσει την κρίση γι’ αυτό στο Θεό και ας δέχεται ως πλήρη και έγκυρο τον αγιασμό από τον αμαρτάνοντα ιερέα ως όργανο του Θεού. Θα έχει έτσι τέλειο τον αγιασμό και περισσότερο μισθό, καθόσον προσέρχεται προς τη Χάρη περισσότερο με την πίστη στο Θεό και όχι για την αρετή του ιερέως και αποβλέπει πλήρως στο Θεό και όχι στον άνθρωπο-ιερέα. Διαφορετικά, φαίνεται πως δεν προσέρχεται με πίστη στα Θεία Μυστήρια. «Κάθε τι που δεν είναι εκ πίστεως, είναι αμαρτία». Ο μεγάλος μισθός έρχεται όταν δεν κατακρίνουμε τους αδελφούς μας [, όχι μόνο τους ιερείς αλλά και όλους τους ανθρώπους].
Άγιος Συμεών, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (15ος αι.)

Ευτυχώς, ο ελεήμων Θεός επιτρέπει όσα συμβαίνουν προς γνώση, συμμόρφωση και εκπλήρωση του όποιου σχεδίου Εκείνος γνωρίζει, ούτως ώστε ακόμα και ο πλέον ανάξιος ή ποτισμένος στην αμαρτία να αγιασθεί, αφού μετανοήσει και λάβει συγχώρεση. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια· ο Θεός ως Αγάπη, αυτό κάνει μόνο... Αγαπά, χωρίς να κατακρίνει, περιμένει κι όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή της μετανοίας, συγχωρεί. Ο πιστός άνθρωπος μπορεί να φερθεί αναλόγως; Ν’ αγαπήσει μ’ όλη του την καρδιά σαν το Σαμαρείτη, ακόμα κι αυτόν που τον αδίκησε, αφού του προσφέρει το δώρο της συγχώρεσης; Η καθημερινή πρακτική έχει αποδείξει πως πέρα από κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις αγιασμένων μορφών, κάτι τέτοιο μοιάζει ανέφικτο... Οι απαντήσεις δικές σας.